---

Informatie voor oncologische patiënten (mensen met of na kanker).

Op het gebied van de zorg aan de patiënten met oncologische aandoeningen, heeft de fysiotherapeut te maken met een steeds groter wordende patiëntengroep.
Dit komt enerzijds door de vergrijzing, anderzijds door de verbeterde diagnostiek en behandelmogelijkheden blijven meer mensen leven. Hierdoor krijgt kanker steeds meer het karakter van een chronische ziekte.

Behandeling
Tijdens of na de behandeling van kanker kunnen er problemen ontstaan in het dagelijks functioneren. Deze problemen kunnen het gevolg zijn van de kanker, maar ook van de behandeling: zoals de operatie, chemotherapie of bestralingen. Hierbij kan men onder andere denken aan stijfheid van gewrichten en spieren, lymfoedeem, verminderde spierkracht, conditieverlies,  vermoeidheid, verminderde belastbaarheid, spanningsklachten, pijn, fibrose, stug littekenweefsel en huidveranderingen.
Om de oncologische patiënt zo goed mogelijk te kunnen begeleiden, is kennis van de onderliggende pathologie, de behandelingen en de gevolgen daarvan van belang.

​Deskundigheid
Oncologiefysiotherapie is een specialisatie binnen de reguliere fysiotherapie. De master oncologiefysiotherapeut heeft tijdens een vierjarig post-HBO- opleiding de benodigde kennis, vaardigheid en competenties verworven die nodig zijn bij de (soms complexe) problematiek van deze patiëntengroep.

Om de oncologische patiënt zo goed mogelijk te kunnen begeleiden, is up-to-date kennis van de ziekte, de medische behandelingen en de gevolgen hiervan van zeer groot belang. Onze oncologiefysiotherapeuten op de hoogte van de indicaties en contra-indicaties voor fysiotherapeutische behandelingen.

Wanneer kunnen wij u helpen
De oncologiefysiotherapeut kan worden ingezet in alle fasen van de ziekte.

• In de behandelfase is alles gericht op het bestrijden van de kanker. De diagnose is gesteld en de behandeling wordt ingezet. De       oncologiefysiotherapeut kan in deze fase helpen bij het beperken of bestrijden van verlies van functie, conditie en het verlichten       van spanningsklachten.

• In de herstelfase knapt de patiënt op en probeer kracht, uithoudingsvermogen en de kwaliteit van leven te verbeteren. Daarbij kan   de oncologiefysiotherapeut behulpzaam zijn door een zorgvuldig samengesteld en op de persoon geschreven trainingsplan te         maken. Zo kan de patiënt weer deelnemen aan het dagelijks leven, wordt de vermoeidheid minder, de belastbaarheid hoger en         kunnen we adviseren bij het hervatten van werk en sport. Eventueel lymfoedeem wordt bestreden en bewegingsbeperkingen en     pijn kunnen worden behandeld.

• ​Als de patiënt na een succesvolle behandeling is genezen, ijn er soms wel blijvende gevolgen zoals beweegproblemen of                 vermoeidheid. Goede nazorg is dan belangrijk.
  Soms kan de ziekte niet worden genezen, maar wel onder controle gebracht en gehouden worden. Kanker krijgt dan meer het           karakter van een chronische ziekte. Dit heet de palliatieve fase. Dit heeft fysieke, psychische en sociale gevolgen voor de patiënt.       De patiënt moet op eigen wijze leren omgaan met de nieuwe situatie. Adequate zorg is hierbij van groot belang.

• De palliatieve fase kan weken, maanden maar soms ook jaren duren. De kwaliteit van leven en de hulpvraag van de patiënt staat in   deze fase centraal. De oncologiefysiotherapeut kan de patiënt helpen zolang mogelijk een actief leven te leiden. Beweeglijkheid,     kracht en uithoudingsvermogen kunnen getraind worden.

• ​In de terminale fase wordt het duidelijk dat het levenseinde nadert. De patiënt moet afscheid nemen van zijn naasten en van het       leven. Het comfort van de patiënt staat centraal. De oncologiefysiotherapeut kan bijvoorbeeld helpen bij het zoeken naar een             comfortabele houding. Ademhalingsoefeningen kunnen verlichting geven bij benauwdheid. Pijn en angst kunnen verminderen           door ontspanningsoefeningen.

Coaching
De oncologiefysiotherapeut heeft naast de taak bij het behandelen en begeleiden van oncologische patiënten ook een coachende en adviserende rol voor zijn collega fysiotherapeuten, de huisartsen en andere hulpverleners. Zo kan een patiënt, die elders onder behandeling is, met een gerichte vraagstelling voor een éénmalig consult naar de oncologiefysiotherapeut verwezen worden.

Verwijzing
Voordat we een bewegingsprogramma kunnen maken wordt de patiënt uitgebreid getest. De training wordt dan specifiek voor de patiënt op sterkte samengesteld. Vandaar uit wordt langzaam en voorzichtig te training opgebouwd.

Om te starten met een dergelijke training of behandeling van de klachten tijdens of na de behandeling van kanker is een verwijzing nodig. De verwijzing kan worden uitgeschreven door de specialist, huisarts, oncologisch of mammacare verpleegkundige.