Het menselijke lichaam bestaat voor 2/3 deel uit vocht. Dit vocht bevindt zich in en rondom alle lichaamscellen, de bloedbanen, lymfebanen en hersenbanen. Via het vocht worden ondermeer voedings- en afvalstoffen door uw hele lichaam vervoerd.
 
Het lymfestelsel, wat een reinigings- en afweersysteem is, is een netwerk van lymfevaten en lymfeklieren, dat zich verspreid door het hele lichaam. Lymfevaten nemen weefselvocht op met daarin opgeloste eiwitten, afvalstoffen en schadelijke deeltjes die niet in de bloedbaan kunnen worden opgenomen. De lymfeklieren zuiveren het lymfevocht. Als het lymfevocht gezuiverd is komt het in het halsgebied weer terug in de bloedbaan. Voornamelijk in de oksels, liezen, buikholte en in de hals zitten veel lymfeklieren. Deze functie kan echter verstoord raken door stress, een ongeval, ziekte, operatie of een aangeboren afwijking in de lymfebanen.
  
Wat is oedeem?
Oedeem is een vocht opeenhoping in een deel van het lichaam. Dit uit zich in een gevoel van spanning of stuwing van de huid, pijnlijk of tintelend  voel en toename van de omvang van het lichaamsdeel.
Er zijn verschillende vormen van oedeem, afhankelijk van de oorzaak. Enkele veel voorkomende vormen van oedeem zijn:
• Lymfoedeem is een vochtophoping die wordt veroorzaakt door een storing in het lymfesysteem. Deze storing kan zijn aangeboren,   men  spreekt dan van primair lymfoedeem. Een secundair lymfoedeem treedt meestal op na een beschadiging van de lymfevaten   en lymfeknopen als gevolg van een operatie of bestraling. Meer informatie over lymfoedeem vindt u hier.
• Veneus oedeem is een combinatie van vochtophoping en een slecht werkend veneus bloedvatstelsel. Dit kan ten gevolge zijn van   trombose of operatie van de bloedvaten.
• Lipoedeem wat letterlijk betekent vet en vochtophoping. Er is hier sprake van een stoornis in de aanmaak van vetweefsel.                   Bovendien is de afvoer van vocht via de lymfvaten niet optimaal. Gevolg is een onderhuidse ophoping van vet en vocht.
  Lipoedeem is erfelijk en komt alleen voor bij vrouwen. Meer informatie over lipoedeem vindt u hier.
• Traumatisch oedeem na een kneuzing, (cosmetische) operatie of andere verwonding. Dit komt omdat door de kneuzing of
  operatie, de bloed-/ en lymfvaten (tijdelijk) beschadigd zijn.
• Secundair oedeem na andere operaties
• Oedeem na oncologische ingrepen.
• Tertiair oedeem na bestraling of chemokuur of medicijnen

Behandelingsmethoden
Er zijn verschillende methoden om oedeem te behandelen. Onderstaand een overzicht van deze methoden.

• Manuele lymfdrainage
Is een specifieke massagetechniek met als doel de werking van het lymfestelsel te stimuleren. Door gebruik te maken van bepaalde handgrepen wordt de vochtdoorstroming gestimuleerd, eventuele stagnaties opgeheven, de immuniteit verhoogt, de stress verlaagt en het hormonale stelsel geoptimaliseerd. De behandeling start bij de lymfeklieren in de hals gevolgd door, afhankelijk van de klacht, de lymfeklieren in de buikstreek, oksels, liezen en het gezicht. Ook zijn er specifieke handgrepen om fibrotische verhardingen in het weefsel los te maken.

• Compressietherapie
Door het aanleggen van zwachtels wordt van buiten af een continue druk aangebracht die het uittreden van vocht tegen gaat en de afvoer van lymfe ondersteunt. Deze bangages zijn vervelend maar een belangrijk onderdeel van de therapie. Zodra er een stabiele situatie in de ‘waterhuishouding’ is bereikt kan een therapeutische elastische steunkous aangemeten worden.

• Oefentherapie
In veel gevallen bestaat er naast het oedeem ook een bewegingsbeperking in het operatiegebied. Ook kan de bewegingsomvang en spierkracht afgenomen zijn, mede door het oedeem. Afhankelijk van uw klacht krijgt u een op maat gemaakt oefenprogramma van uw therapeut.

• Ademtherapie
Specifieke oefeningen met betrekking tot uw ademhaling verbeteren de afvoer van lymfevocht.

​• Lymfetaping
Dit is een belangrijke ondersteuning van de manuele lymfedrainage. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een specifieke tape die een liftende werking heeft. Hierdoor kan de onderhuidse circulatie verbeteren en de afvoer van het lymfevocht bevorderd worden.

Kwaliteitswaarborg
De therapie wordt uitgevoerd door een tot oedeemtherapeut gespecialiseerde fysiotherapeut, tevens geregistreerd in het kwaliteitsregister van het K.N.G.F. Een aantal van de oedeemtherapeuten zijn lid van de vereniging Manuele Lymfedrainage Vodder. (www.mldv.org)
 
Vergoeding
 Manuele lymfedrainage wordt afhankelijk van uw zorgverzekering vergoed na verwijzing door huisarts of specialist. Voor vergoeding van het eventueel te gebruiken zwachtel materiaal en de tape wordt u geadviseerd uw zorgverzekering te raadplegen. Uw huisarts of fysiotherapeut kan u hierover meer vertellen.